Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, bakanlık olarak
erişilebilirliği ulaşıma yönelik tüm uygulamaların odağına koyduklarını
belirterek, ulaşımda erişilebilirliği sürdürülebilir hale getirmek ve
farkındalığı artırmak için erişilebilirlik eğitimleri düzenlediklerini aktardı.
Ulaşımda Erişilebilirlik Farkındalık Eğitimine Yönelik Dijital Platform
oluşturduklarına vurgu yapan Karaismailoğlu, bir diğer hizmetin de “Herkes İçin
Hareketlilik Mobil Uygulaması” olduğuna dikkati çekti. Karaismailoğlu, “Bu
çalışma, hareket kabiliyeti kısıtlı bireylere erişilebilir ve emniyetli ulaşım
hizmeti sağlanmasını teminen geliştirilen bir mobil uygulama projesidir” dedi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil
Karaismailoğlu, bakanlık tarafından hazırlanan Erişilebilir Ulaşım Stratejisi
ve Eylem Planı 2021-2025 Lansman'ında konuştu; “Bizim değerlerimizde, ‘İnsanı,
yaratılmışların en değerlisi, en mükemmeli ve en şereflisi görme’ ilkesi yer
alır. Onun da üstünde, en kıymetli varlıklarımızdan olan yaşlı ve
engellilerimiz için neler yapsak, ne kadar çalışıp çabalasak az gelir. Bu
konudaki çalışmalarımıza yön veren de yaşlı ve engelli vatandaşlarımızın sosyal
yaşama giderek daha fazla katılmalarıdır. Küresel gelişmeler ve eğilimler
doğrultusunda ulaştırma ve altyapı yatırımlarımızı hareketlilik, dijitalleşme
ve lojistik ekseninde gerçekleştiriyoruz. Hareketlilik odağındaki strateji ve
politikalarımızda, ulaşım zincirinin tüm halkalarını kapsayacak şekilde,
toplumun her kesiminin eşit koşullarda, kesintisiz, güvenli ve bağımsız şekilde
erişimi büyük önem arz ediyor” dedi.
ERİŞİLEBİLİR ULAŞIM STRATEJİSİ VE EYLEM PLANIMIZ ÜLKEMİZİN GELECEĞİ
İÇİN ÖNEMLİ
Bu çalışmalarda özellikle hareket
kabiliyeti kısıtlı vatandaşların ulaşım ve iletişim ihtiyaçlarını zorluk
çekmeden gidermelerini hedeflediklerini kaydeden Karaismailoğlu, “Erişilebilir
Ulaşım Strateji ve Eylem Planı’ndan” faydalanacak yaşlı ve engelli nüfusun hiç
de azımsanamayacak büyüklükte olduğunu söyledi. 65 ve üzeri “yaşlı” nüfusunun
son 10 yılda yüzde 49 oranında arttığını vurgulayan Ulaştırma Bakanı
Karaismailoğlu, nüfusun yüzde 9,5’inin yaşlılardan oluştuğunu ifade etti.
Yaklaşık her dört haneden birisinde en az bir yaşlının bulunduğunu aktaran
Karaismailoğlu, konuşmasına şöyle devam etti:
“Halen dünya ortalaması seviyesinde
olan yaşlı oranımızın; 2025’de yüzde 11’e, 2040’da yüzde 16,3 ve 2080’de de
yüzde 25’in üzerine çıkacağı öngörülüyor. Erişilebilir Ulaşım Stratejsi ve
Eylem Planı’nın hitap ettiği bir diğer kesim de ‘engellilerimiz’. Dünya
nüfusunun yaklaşık yüzde 15’i, Türkiye’nin ise yüzde 12’si engelli bireylerden
oluşuyor. Yaklaşık iki yıldır tüm dünya ile birlikte ülkemizde de yaşanan
pandemi sürecinde engelli kardeşlerimiz ve yaşlı büyüklerimiz çok sıkıntı
çektiler. Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planımız, yaşlı ve engelli,
hareket kabiliyeti kısıtlı vatandaşlarımızın önündeki engelleri kaldırmak,
hayata katılımlarını teşvik etmek ve ülkemizin geleceği için son derece kritik
önemde. Tüm toplumumuzun, farklı ihtiyaçlara sahip tüm vatandaşlarımızın,
kendilerine uygun tasarlanmış hizmetlere ve erişilebilirlik olanaklarına sahip
olmasını gelişmişlik düzeyimizin bir göstergesi olarak kabul ediyoruz.”
YAŞANILAN SORUNLARA FARKINDALIK AZ
Türkiye’de toplu taşıma araç
türlerine göre erişilebilirlik uyumunun özel halk otobüsünde yüzde 86, belediye
otobüslerinde yüzde 82, minibüslerde de yüzde 14 olduğuna işaret eden
Karaismailoğlu, istasyon türlerine göre de durakların erişilebilirlik durumunun
ise metrolarda yüzde 95, tramvayda yüzde 93, otogarlarda yüzde 30, otobüs ve
iskelelerde de yüzde 15 seviyelerinde olduğunu belirtti. Ulaşım sistemlerinin
erişilebilirliğiyle ilgili karşılaşılan sorunlara değinen Karaismailoğlu,
hareketleri kısıtlı bireylerin ulaşımda erişilebilirliğe yönelik yaşadığı
sorunlar hakkında ülke genelinde farkındalığın az olmasıyla birlikte, ulaşımda
erişilebilirlik amaçlı faaliyetlerin yürütülmesinde yönetişim ve koordinasyon
eksikliği yaşandığını söyledi. Düzenleme ve denetimlerinin de yeterli düzeyde
olmadığını ifade eden Ulaştırma Bakanı Karaismailoğlu, ulaşımda
erişilebilirliğe yönelik kurumsal kapasitenin ve teknolojik yeniliklerinin
uygulamalara adaptasyonunun yeterli düzeyde olmadığını kaydetti.
YAŞLI VE ENGELLİLERİMİZİN HEP YANINDA OLDUK
Ulaşım araçlarının, ulaşım
altyapı ve üst yapılarının erişilebilirlik düzeyinin düşük olduğunu ve ulaşım
türleri arasında entegrasyon eksikliği bulunduğuna işaret eden Karaismailoğlu,
şu değerlendirmelerde bulundu:
“19 yıllık hükümetlerimiz
dönemindeki çalışmalarımızda yaşlı ve engellilerimizin hep yanında olduk. Bugün
lansmanını gerçekleştirdiğimiz eylem planı da Anayasa’mızda ifadesini bulan
‘sosyal devlet’ ilkesinin bir gereğidir. Dezavantajlı bireylere yaptığımız
hizmetleri, ‘yardım’ değil, bu kesimlerin ‘en temel hakkı’ olarak görüyoruz.
2005’te Engelliler Kanunu’nu çıkardık. Ülkemizde ulaştırma alanında; gerek 5378
sayılı Engelliler Hakkında Kanun’da hak temelli düzenlemeleri hayata geçirdik.
4736 sayılı Kanun’da yapılan değişikliklerle, toplu ulaşım hizmetlerinin
erişilebilirlikleri ile ulaşım araçlarından engelli vatandaşlarımızın ücretsiz
ve indirimli yararlanmasını sağladık. Böylece; engelli vatandaşlarımızın sosyal
hayata katılımları ve ulaşım hizmetlerinden herkesle aynı koşullarda
faydalanmasını sağladık. Hükümet olarak, engelli kardeşlerimizi gün içinde
evlerinden çıkıp, tekrar dönene kadar, seyahat süreçleri boyunca -özellikle
ulaşım ve iletişimdeki karşılaştıkları engellerle birlikte tüm kısıtlamaları
ortadan kaldırmak istiyoruz.”
33 AYRI EYLEM VE BU EYLEMLERE BAĞLI TAM 90 AYRI ADIM PLANLANDI
Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve
Eylem Planı çalışmalarını, kamu kurumları, özel sektör firmaları, yerel
yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin katılımıyla geniş bir
yelpazede odak gruplarıyla ele aldıklarını anlatan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı
Karaismailoğlu, “Süreçte; 8 saha incelemesi yaptık. 39 teknik rapor hazırladık.
35 Çalışma Grubu oluşturduk. 23 çevrimiçi toplantı yaptık. 12 teknik çalıştay
düzenledik. Paydaşlarımızın görüşleri doğrultusunda amaç-hedef-eylem ilişkileri
belirleyerek, ölçüm kriterleri, izleme sıklığı gibi belgeye yön veren ölçütleri
netleştirdik. Hazırlanan belgemizi 274 paydaşımızın görüşüne sunduk ve 950
görüş aldık. Nihai haline getirilen belgemiz, böyle güçlü bir ortak çalışmanın
ürünüdür. İlgili kesimlerin ortak aklı, iş birliği ve çabasıyla hazırlanan
çalışmamız, 2 Ekim 2021 tarihli Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanlığı Genelgesi
olarak yayımlandı. Bu yoğun ve hassas çalışmada, 33 ayrı eylem ve bu eylemlere
bağlı tam 90 ayrı adım planlandı” diye konuştu.
“HER YERDE, HERKES İÇİN VE HER ZAMAN ULAŞIMDA ERİŞEBİLİRLİK”
YAKLAŞIMINI MERKEZE ALDIK
Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve
Eylem Planı’nı hazırlarken ‘Her yerde, herkes için ve her zaman ulaşımda
erişebilirlik’ yaklaşımını merkeze aldıklarını ifade eden Karaismailoğlu, “Tüm
bu çalışmalarımızda; ‘Her alanda farklılıkları ortadan kaldıran bir ulaşım ağı
oluşturmayı’ kendimize vizyon olarak belirledik. Pek çok projemizde olduğu
gibi, ulaşım hizmetlerinin herkes için erişilebilir hale gelmesinde de öncü
kuruluş olmayı hedefliyoruz” dedi.
Öncelikli ihtiyaçları göz önüne
alarak 6 temel stratejik amaç belirlediklerini aktaran Ulaştırma Bakanı
Karaismailoğlu, ulaşımda erişilebilirlik konusunda farkındalığı
artıracaklarını, yönetim yapısı ile düzenleme ve denetlemeyi güçlendireceklerini,
kurumsal kapasiteyi geliştireceklerini, ulaşım altyapıları ile toplu taşıma
araçlarının erişilebilirliğini sağlayacaklarını ve kara, hava, demir, deniz ve
kent içi ulaşım türleri ile birlikte yeni gelişen tüm ulaşım türlerinin
entegrasyonunu güçlendireceklerini kaydetti.
TOPLUMUMUZUN TÜM KESİMLERİNDE FARKINDALIĞI ARTIRACAĞIZ
Stratejik amaçlar doğrultusunda
belirlenen temel hedeflere de değinen Karaismailoğlu, konuşmasını şöyle
sürdürdü:
“Öncelikle, erişilebilir ulaşım
konusunda toplumumuzun tüm kesimlerinde farkındalığı artıracağız. Ulaşımda
erişilebilirlik konusunda koordinasyonu diri tutacağız. Yapılan çalışmaların
izlenip, değerlendirilmesini sağlayacağız. Bu konuda gereken yasal ve idari
mevzuatı geliştireceğiz. Ulaşımda erişilebilirlik yönündeki verinin tespitini
sağlayacağız. Araştırma-Geliştirme kapasitemizi geliştireceğiz. Ulaşımda
erişilebilirlik konusundaki farkındalık eğitimlerinin bir plan dahilinde
sürekliliğini sağlarken, mesleki yeterliliğin bir unsuru haline gelmesini de
sağlayacağız. Erişilebilir ulaşımda hizmet kalitesi kavramını önceleyeceğiz. Bu
konudaki evrensel tasarım ve yenilikleri destekleyeceğiz. Ulaşım yapılarının
terminal ve istasyon erişilebilirliğini sağlayacağız. Biletleme sistemini de
kolay ve etkin hale getireceğiz. Tüm ulaşım modlarında entegre, kesintisiz ve
erişilebilir seyahati sağlayacağız. Bütün bu katılımlı ve titiz
çalışmalarımızda, sadece hedef ve stratejileri belirleyip bırakmayacağız.
Bakanlıklarımız öncülüğünde, sorumlu ve iş birliğinde yer alan kurum ve
kuruluşların katılımı ve katkılarıyla ilerleyeceğiz. Eylem adımları, yine
bakanlığımız tarafından elektronik ortamda düzenli olarak izlenerek
değerlendirilecek.”
ERİŞİLEBİLİRLİĞİ ULAŞIMA YÖNELİK TÜM UYGULAMALARIN ODAĞINA KOYUYORUZ
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
olarak, erişilebilirliği ulaşıma yönelik tüm uygulamaların odağına koyduklarını
belirten Karaismailoğlu, ulaşımda erişilebilirliği sürdürülebilir hale getirmek
ve farkındalığı artırmak için erişilebilirlik eğitimleri düzenlediklerini
aktardı. Ulaşımda Erişilebilirlik Farkındalık Eğitimine Yönelik Dijital
Platform oluşturduklarına vurgu yapan Karaismailoğlu, şu değerlendirmelerde
bulundu:
“Kamu ya da özel sektördeki tüm
hizmet sağlayıcıların erişilebilirlikle ilgili farkındalıklarını artırırken
gelecekte bu konuyu hizmet sağlayıcıların mesleki yeterliliklerinin bir unsuru
haline getirmeyi amaçlıyoruz. Bu alanda herkesin faydalanabileceği bir eğitim
materyalini dijital ve herkes için erişilebilir formatta hazırladık ve bu
alanda da ülkemizde bir ilke imza attık. Amacımız, toplu taşıma araçlarının
şoförlerinden mühendislerine, tasarımcılarına ve ulaşım alanında hizmet
sağlayan tüm personel ve idarecilere kadar, herkesin, ulaşımda erişilebilirlik
konusunda farkındalığını artırmak; erişilebilirlik uygulamalarının, mevzuat ve
standartlara göre sorunsuz şekilde sürdürülmesini sağlamaktır. Bugüne kadar
yaklaşık bin katılımcı grubu ile eğitim çalışmalarımızı başlattık. Bundan sonra
da Strateji Belgemizdeki eylemlere uygun olarak çalışmalarımıza devam
edeceğiz.”
HERKES İÇİN HAREKETLİLİK MOBİL UYGULAMASI
Bir diğer hizmetin de “Herkes
İçin Hareketlilik Mobil Uygulaması” olduğuna dikkati çeken Karaismailoğlu, “Bu
çalışma, hareket kabiliyeti kısıtlı bireylere erişilebilir ve emniyetli ulaşım
hizmeti sağlanmasını teminen geliştirilen bir mobil uygulama projesidir. Herkes
için Hareketlilik Mobil Uygulamamız; seyahat planlamadan biletlemeye, canlı
destek modülünden refakatçi modülüne kadar hareket kabiliyeti kısıtlı
bireylerin ulaşım sürecine ilişkin tüm ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen
bütünsel bir mobil uygulama olacak. Ayrıca, uygulamamamızı hizmetlerimizi
geliştirmek, denetlemek ve daha iyisini sunabilmek için de kullanacağız.
Uygulamadaki ‘geri bildirim butonu’ ile ulaşım altyapı, tesis ve araçlarında
hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin kullanımına uygun olmayan tasarımların
bildirilmesine olanak sağlıyor. Bu sayede gerekli inşaat, bakım, onarım
faaliyetleri yapılacak; ‘evrensel tasarım kriterlerine uygun’ erişilebilir bir
ulaşım altyapısı oluşturmaya yönelik çalışmalar da hız kazanacak” ifadelerini
kullandı.
TURUNCU MASA SAYESİNDE 1 MİLYON 780 BİN ENGELLİ VATANDAŞ TRENLERİ
KULLANDI
Bugüne kadar ulaşım, bilişim ve
iletişim alanlarında da ciddi çalışmalara imza attıklarını aktaran
Karaismailoğlu, Yüksek Hızlı Tren garlarında “Turuncu Masa Hizmeti Noktası”
uygulamasını 2019’un Aralık ayında başlattıklarını, bu sayede, 2019-2021
yılları arasında 1 milyon 780 bin engelli vatandaşın YHT, Anahat ve konvansiyonel
trenleri kullandıklarını söyledi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu’nun
kararı ile ‘Sosyal Açıdan Desteklenmesi Gereken Kesimlere Yönelik Tedbirlere
İlişkin Usul ve Esasların” yürürlüğe girdiğini ifade eden Karaismailoğlu, “Bu
şekilde, engelli bireylere yönelik elektronik haberleşme sektöründeki
düzenlemeleri aynı çatı altında toplayabildik. Yeni kolaylıklar tanıdık.
Hizmetlerden indirimli faydalanma böylece mümkün oldu. Ayrıca görüntülü ve
yazılı çağrı merkeziyle de hizmette öncelik sağlıyoruz. Havalimanımızı
‘Erişilebilir Havalimanı’ haline getirdik. Sivas Nuri Demirağ Havalimanımız
‘Erişilebilir kamu kurum ve kuruluşları’ kategorisinde erişilebilirlik ödülü
aldı. Kesintisiz ve bağımsız ulaşım konusunda hizmetlerimizin geldiği bu nokta
bizler için bir gurur kaynağı olmanın çok ötesindedir. Daha da iyisini yapmak,
bu hizmetleri daha da yaygınlaştırmak için büyük bir motivasyon kaynağıdır.
Bunlara ek olarak, PTT Matikleri erişilebilir hale getiriyoruz. Engelli
kardeşlerimize aylıklarını istedikleri yerde teslim ediyoruz. ‘Engelli Dostu
Numaralar Projesi’ ile işitme ve konuşma engelli kardeşlerimiz, hizmete daha
kolay ulaşabiliyor. Çevrimiçi görüntülü görüşme ve webchat ortamında yazılı
hizmet veriyoruz. Türksat A.Ş.’nin Erişilebilir Dijital Uygulamalar
kategorisinde birincilik ödülü aldığını belirtmek isterim. Kullanıcı sayısı 57
milyonu geçen e-devlet sisteminde tüm sayfalar ve interaktif içerikler engelli
kullanıcıları göz önüne alarak tasarlandı. Ayrıca ‘e-Devlet Kapısı Engelsiz
İletişim Merkezi’ni de hayata geçirdik” diye konuştu.
YAŞLI VE ENGELLİLERE YÖNELİK HER TÜRLÜ KOLAYLIĞIN SAĞLANMASI İÇİN
SEFERBER OLDUK
Tüm vatandaşlara olduğu gibi,
yaşlı ve engellilere yönelik her türlü kolaylıkların sağlanması konusunda
seferber olduklarının altını çizen Karaismailoğlu, “Başta engelli ve
yaşlılarımız olmak üzere, tüm vatandaşlarımızın ulaşım hizmetlerine
erişimlerine eşit, kolay ve hızlı bir şekilde erişebilmeleri öncelikli
hedeflerimizdir. 20 yıla yakın bir süredir bize güvenen çok değerli halkımızın
hizmetine, güvenlerinin devamına ve gönüllerine talibiz. Yoldaki engelleri
kaldırmanın kültürümüzdeki önemi büyüktür. Bu kardeşlerimizin gönüllerine giden
yolları buluyor, yol oluyor ve engelleri bir bir ortadan kaldırıyoruz. Bizler,
genç, yaşlı demeden, Türkiye’nin doğusu, batısı ayırmadan bu millete gidecek
hizmetin önündeki her türlü engeli kaldırmaya 19 yıl önce talip olduk.
Milletimizin de desteğiyle bu görevimizi yerine getiriyor, her dönem ortaya
koyduğumuz yeni ve dev projelerle sözümüzü tutuyoruz” dedi.
YATIRIMCILARI TEHDİT EDENLERE ANTALYA HAVALİMANI DERS OLSUN
Ulaşım ve altyapı projelerinin,
yalnızca teknik projeler, mühendislik çalışmaları olmadığını anlatan
Karaismailoğlu, ulaşım ve altyapı projelerinin, istihdam, ticaret, eğitim ve
sosyal yaşam için taşıyıcı olduğunu söyledi. “Ulaşım ve altyapı projeleri,
Ülkemizin, milletimizin layık olduğu biçimde yaşamasının önündeki engellerin
kaldırılmasıdır” diyen Karaismailoğlu, şöyle devam etti: